Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

2.Bölüm / Canlıların Temel Bileşenleri

43. Trigliserit hidrolizinin gerçekleştiği bir hüc-
    rede,
    I. ester bağı,
    II. su,
    III. yağ asiti
    yapılarından hangilerinin sayısı artar?
    A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
    D) II ve III E) I, II ve III


44. Bir hayvan hücresinde gerçekleşen reaksiyo-
    na bağlı olarak X ve Y maddelerinin miktarında
    
    meydana gelen değişimler aşağıdaki grafikte
    
    gösterilmiştir.

X

Y

Madde miktarı

Zaman

X   molekülü    gliserol    olduğuna    göre    Y,

I.   yağ    asiti,

II.  trigliserit,

III.     fosfolipit

moleküllerinden hangileri   olamaz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

45. Aşağıdakilerden hangisi yağlara ait bir özel-
    lik değildir?
    A) Bazı hormonlar steroit yapılıdır.
    B) Fosfolipitler hücre zarının yapısına katılır.
    C) Hayvansal yağlar katı, bitkisel yağlar sıvı-
    dır.
    D) Deri altında birikerek vücut sıcaklığını ko-
    rurlar.
    E) Enerji verici olarak kullanılamazlar.

40 B 41 E 42 C

3. Fosfolipitler
   � Hücre zarının temel bileşenleridir. Proteinlerle beraber hücre zarını oluşturur-
   lar. Trigliseritlerden farklı olarak 1 gliserol molekülüne iki yağ asiti bağlanmıştır.
   
   Gliserole bağlanan üçüncü grup ise negatif yüke sahip bir fosfat (PO 4 – ) ve azot
   
   içeren bir bazdan oluşur.
   � Bir fosfolipit molekülü suyu seven (hidrofilik) bir Hidrofilik
   baş (Su seven)

Hidrofobik

kuyruklar

(suyu sevmeyen)

Fosfolipid sembolü

baş  ile     suyu    sevmeyen   (hidrofobik)    iki  kuyruktan  

oluşur. Bu   yüzden suya    bırakılan   fosfolipitler   

kendiliğinden   bir  araya  gelerek farklı  yapılar 

oluşturabilirler.   Miseller    ve   hücre  zarındaki   çift    

tabakalı    fosfolipitler   bu   duruma örnek   olarak  ve-

rilebilir.

SU SU

Hidrofobik

kuyruk

Hidrofilik

baş

Misel: Bir fosfolipit damlacığı olan

miselin enine kesiti

Çift tabakalı fosfolipit: Hücre zarında bulu-

nan fosfolipitlerin dizilimi

4. Steroitler
   � Steroitlerin yapısında dört karbon halkası ve onlara bağlı halde çeşitli işlevsel
   
   yan gruplar bulunur.
   � Hücre zarının yapısına katılarak, hücre zarının geçirgenliğini ve dayanıklılığını
   
   artırır. Sinir hücrelerinin zarında yalıtımı sağlar.
   � Bazı hormonların yapısına katılır. Dişi eşey hormonu olan östrojen ile erkek eşey
   
   hormonu olan testosteron steroit yapılıdır. Ayrıca böbrek üstü bezinin korteks
   hormonları (kortizol ve aldosteron) da steroit yapılıdır.
   � Vücut tarafından D vitamini yapımında kullanılır.
   � Kolesterol hayvan hücrelerinin zar yapısına katılan bir steroit olup, bitkisel hüc-
   relerde bulunmaz.

CH3

OH

CH 3 CH 3

H 3 C CH 3

Kolesterol: En önemli steroitlerden biridir. Hayvan hücrelerinin zar yapısına katılır. Omur-

galı hayvanlarda eşey hormonları dahil bir çok steroit kolesterol molekülünden sentezlenir.