Örnek Sorular
Palme Yayınevi
2.Bölüm / Canlıların Temel Bileşenleri
- Sükroz ve sükraz moleküllerinin bulunduğu
bir deney tüpünün sıcaklığı kadameli olarak
0°C'den 60°C'ye çıkarılıyor.
Bu süreçle deney tüpünde,
I. glikoz miktarı,
II. tepkime hızı,
III. sükroz miktarı
niceliklerinden hangileri önce artar sonra
azalır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
68.
Laktoz Laktoz Laktoz
Laktaz Maltaz Laktaz
30 °CI 30 °CII 60 °CIII
Yukarıdaki gibi hazırlanan üç deney tüpünden
hangilerinde glikoz oluşması beklenmez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
- Aşağıdaki grafikte, X ve Y enzimlerinin çalıştığı
sıcaklık aralıkları gösterilmiştir.
Tepkime hızı
→
020406080 100
XY
Sıcaklık (°C) →
Bu grafiğe göre,
I. X enzimi endotermik, yani vücudunu be-
lirli bir sıcaklıkta tutması zorunlu bir can-
lıya ait olabilir.
II. Y enzimi termofilik, yani sıcaklık artışına
toleranslı bir canlıya ait olabilir.
III. X ve Y enzimlerini taşıyan iki farklı canlı
aynı yaşam alanını kesinlikle paylaşamaz.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
(2015 – YGS)
64 D 65 C 66 E
Substrat Ara ürünA Ara ürünB
Enzim 1
ürünSon
Enzim 2 Enzim 3
ürünSon
Geri bildirim
Geri bildirim mekanizması : Takım halinde çalışan enzimlerde miktarı belirli bir dü-
zeye gelen son ürün, ilk enzime bağlanarak substratla tepkimeye girmesini engeller
ve tepkime durur.
- Aktif enzimler substratın sonuna –az eki getirilerek adlandırılır (maltaz, lipaz,
peptidaz gibi). Pasif enzimler genel olarak –jen ekiyle biter (pepsinojen, tripsi-
nojen gibi). - Enzimler genlerin kontrolünde sentezlenirler. Genin mutasyona uğraması, ilgili
enzimin sentezini engeller. - Enzimlerin Çalışmasını Etkileyen Faktörler
a. Sıcaklık:
� Enzimler protein yapılı olduklarından, ortamdaki sıcaklık değişimlerinden etkile-
nirler. Enzimin en iyi çalışabileceği sıcaklığa optimum sıcaklık denir. Enzimler
genelde 30–40°C arasında maksimum etkinlik gösterirler (İnsanda optimum sı-
caklık 37°C dir).
Tepkime hızı
Sıcaklık (°C)
20 40
� Bir enzimatik tepkimenin hızı belirli bir noktaya kadar, artan sıcaklığa bağlı ola-
rak artar. Bunun nedeni sıcaklık artışından dolayı, substratların hızlı hareket
etmesi ve enzimin aktif bölgesi ile daha sık çarpışmasıdır.
� Ancak belirli bir sıcaklığın üzerine çıkıldığında enzimler denatüre olduğundan
(aktif bölgenin şekli bozulur), enzimatik tepkimenin hızı aniden düşer. Yüksek
sıcaklıkta (55–60°C) enzimlerin yapısı bozulduğundan, sıcaklık normale dönse
de enzimler çalışamaz.
� Optimumdan düşük sıcaklıklarda enzimin etkinliği azalır, fakat yapısı bozulmaz.
Bu durumda sıcaklığın belirli bir dereceye kadar artırılması enzimatik tepkime-
nin hızını da artırır.
b. pH derecesi:
� Her enzimin optimum bir pH' sı vardır. Bir çok enzimin optimal pH değeri 7
civarındadır. Bazı enzimler asidik, bazıları ise bazik ortamda optimal aktivite
gösterebilirler.
� Örneğin midede protein sindiriminde görev alan pepsin enzimi pH = 2' de yani