Lśnienie Magazyn, luty 2022

(Lśnienie Magazyn) #1

Czy zmysły prysły?


Nietypowy kształt chmur, subtelna woń świeżo
upieczonego piernika, delikatny powiew wiatru
na twarzy czy szczypiący policzki mróz. Czym
byłoby życie gdybyśmy nie mogli doświadczać
go zmysłami? Świat bogaty w kolory, kształ-
ty, dźwięki, zapachy i faktury stałby się jednym
wielkim tyglem pełnym chaosu. Na szczęście w
wyniku ewolucji otrzymaliśmy narzędzie, które
pozwala nam sprawnie po nim nawigować.


Za pomocą narządów i receptorów umieszczo-
nych wewnątrz nich odczytujemy informacje ze-
wnętrznego świata i przetwarzamy je, aby móc
działać. Nasze zmysły otrzymują bodźce. Bodźce
przechodzą analizę i integrację po to, by spowodo-
wać naszą odpowiedź w postaci konkretnego ru-
chu czy emocji. To działanie z kolei wtórnie dostar-
cza nam wrażeń sensorycznych. Bodziec, emocja
i reakcja. Reakcja, bodziec, emocja i znów reakcja.
Sygnały odczytywane przez zmysły, interpreta-
cja pozyskanych informacji, a następnie podjęte
działanie czy zachowanie. Nasz system rozpo-
znawania otaczającego nas świata, w który wypo-
sażyła nas ewolucja, aby umożliwić przetrwanie.


Brak lub stępienie któregoś ze zmysłów urucha-
mia automatycznie ewolucyjny mechanizm wy-
ostrzenia pozostałych. Zmysły pozwalają nam
postrzegać rzeczywistość, odczuwać ją i poru-
szać się w niej. Zapewniają możliwość rozwoju
i przetrwania. Ostrość zmysłów oznacza szyb-
kość informacji. Zwierzęta nie przetrwałyby bez
sokolego wzroku czy czułego słuchu. Człowiek


również nie żyje w próżni, a życie każdego z nas
jest doznaniem multisensorycznym. Otaczają-
ce nas warunki są zmienne więc musimy mieć
sposób na to, by odczytywać te zmiany i usto-
sunkować się do nich. Niezwykle ważne jest więc
współdziałanie wszystkich zmysłów. Do ludzkie-
go organizmu dociera nieustannie ogromna ilość
informacji zmysłowych, zarówno zewnętrznych,
jak i tych, które pochodzą z naszego ciała. Waż-
na jest zatem zarówno ich odpowiednia selekcja,
interpretacja, jak i jakość. Dzięki nim co dzień
każdy z nas ma możliwość poznawania i uczenia
się świata.

Każda informacja, która przechodzi przez nasze
ciało to komunikat zmysłowy, odwołujący się np.
do wspomnień. Zmysłowe wspomnienia są za-
zwyczaj bardzo silnymi doświadczeniami, ponie-
waż angażujemy w nie wszystkie swoje odczucia.
Zmysły niosą jednak za sobą również pewne za-
grożenia. Człowiek szybko przyzwyczaja się do
tego co niezmienne. Dotyczy to także sensoryki.
Im częściej widzimy te same obrazy, słyszymy
te same dźwięki, jemy potrawy, które smakują
i pachną tak samo, po czasie szybciej oswajamy
się z nimi i przestajemy je rejestrować. Stajemy
się mniej wrażliwi, czasem wręcz otępiali i po-
trzebujemy coraz większych stymulacji, aby za-
reagować i podjąć decyzję.
W dzisiejszych czasach niestety często jesteśmy
przebodźcowani. Hałas, natłok informacji, szum
informacyjny i stres sprawiają, że stajemy się coraz
mniej uważni. Nasze zmysły codziennie analizują
ogromne ilości docierających do nich bodźców

Czy zmysły prysły?

Free download pdf