Ortaçağın etkisinden kurtulmayı başaran Avrupa, 14. ve 15. asırlarda başlayan
Rönesans hareketini yaptı. Rönesans kelimesinin anlamı, “yeniden doğuş”
demektir. Eski Yunan’daki aydınlanma dönemini yeniden yaşatmak isteyen Batı
dünyası, felsefe ve bilimde çok önemli çalışmalar yaptı. Evreni din ile değil de,
akılla yeniden yorumlama çabası içine girdi. Bilimin hızla yükselişi, insanın
“doğaya hükmetme” isteği tüm biliminsanlarının rüyası oldu. Bilim artık modern
dönemin tek bilgi kaynağı oldu.
Aydınlanma Çağı
- yüzyılda aydınlanma çağı doğdu. Böylece aklın egemenliği tesis edilmiş oldu.
- yüzyılda başlayıp 19. yüzyılda tamamlanan endüstri devrimi gerçekleşti.
Bilime yeni sistemli metot getirildi. Bilimin metodu; gözlem ve deney ile yapılır
oldu. Gözlem ve deney; cihazlarla yapılır.
Bilimsel Felsefe
Herhangi bir bilimsel konu üzerinde düşünme yapmaktır. Bu düşünmeyi
yapabilmek için, üzerinde düşünülecek konu ile ilgili, ilgili bilimin tespit ettiği
teknik bilimsel bilgileri öğrenmek gerekir. Ardından konu, tanınması için irdelenir.
Bu irdeleme; analiz, sorgulama ve eleştiri ile yapılır.
Bu felsefe, mevcut olan bir konunun bir sonraki aşamasını icat etmek için yapılır.
Mesela bilgisayarın, televizyonun, internetin bir sonraki aşamaları böyle icat
edilir. Bir sonraki aşamayı icat edebilmek için, mevcut aşamayı bütün boyutlarıyla
kavrayıp onu aşmak gerekir.
Aklın mevcut çapı ile mevcudun ilerisine geçilemez. Yeni icat yapmak, aklın
mevcut çapını geliştirmekle mümkündür. Aklın mevcut çapı sorgulama, analiz ve
eleştiri ile düşünme işlemi yaparak genişler ve gelişir.
Bilimin Kendisi Üzerinde Bilim Felsefesi
Tarihi
Bilim, aslında felsefenin Aristoteles’ten beri konusu olmuştur. Filozoflar bilimi ele
almış, bilimle ilgili sorular sorarken bilimsel yöntemlerin ve bilimsel önermelerin
ayırıcı özelliklerini ortaya koymuşlardır.
Bununla birlikte bir asırlık bir geçmişi vardır. Fakat İngiliz felsefecisi Francis
Bacon (1561-1626), ilk adımlarını atar.
- yüzyılın son çeyreğinden itibaren bilim alanında yaşanan başdöndürücü
gelişmeler ve bilim ile tekniğin modern kültürde oynadığı olağanüstü rol bu
felsefeyi geliştirir. Özellikle matematik ve biyoloji alanlarında yaşanan gelişmeler,
bilimi anlamak bakımından, felsefenin vazgeçilmez olduğunu ortaya koymuştur.
Bilim filozoflarından bazıları şu kişilerdir
Avusturya kökenli İngiliz filozof Karl Popper (1902-1994); Amerikalı fizikçi, tarihçi
ve bilim felsefecisi Thomas Samuel Kuhn (1922-1996); Avusturyalı filozof ve
bilim felsefecisi Paul Feyerabend (1924-1994).
Konuları
Bilimin doğasına, yöntemlerine, kavramlarına, kapsamına, terminolojilerine, ön
kabullerine, entelektüel disiplinine ilişkin araştırmalardan oluşur. Bu