Kopointutunan
Boros tulun momogun id Sabah nopo nga abaagi kumaa tolu kawo booyungan di
toponsol ii no ointutunan sabaagi do Dusun, Murut om Paitan (Dayu Sansalu, 2008).
Boros tinaru Kadazan om Dusun nopo nga boros di poinsandad mantad di pogulu po
om oguno miampai pointongkop id pogun Sabah. Kiwaa ogumu dialek boros
Kadazan om Dusun i gunoon sabaagi boros id pilumaagan tikid tadau tinaru
Kadazan Dusun id pogun Sabah om kopomogunoon nopo do dialek diti nga
mogisuusuai tumanud isoiso’ kinoyonon. Kopogisuayan dialek i gunoon id isoiso’
kinoyonon milo pointalangon maya (Collins, 1986), tu’ kopomogunoon boros id
isoiso’ kinoyonon misuai tumanud sajara geografi om migrasi boros dii. Mantad dii,
ponoriukan diti poimpokus kumaa iso’ kawo dialek i oguno id duo kinoyonon di
misuai om ii nopo nga dialek Liwan i gunoon id watas Tambunan om watas Ranau,
Sabah. Dialek Liwan nopo nga iso’ dialek i gunoon om orotian do kogumuan tulun
Dusun id Pogun Sabah. Kinasasadon do dialek Liwan id watas Tambunan om watas
Ranau diti minogowit pisuayan kopomogunoon boros dialek diti id pilumaagan tikid
tadau. Mantad dii, ponoriukan nopo diti monoriuk kokomoi do koroitan om fonem
dialek Liwan id watas Tambunan om Ranau, Sabah.
Kointalangan Kobolingkangan
Dialek i gunoon id watas Tambunan om watas Ranau, Sabah nopo nga momoguno
dialek di miagal ii no tu dialek Liwan. Sundung po do dialek i gunoon id koduo-duo
watas diti miagal nga kiwaa o pisuayan kopomogunoon dialek diti id aspek do
koroitan om nogi fonem dialek Liwan. Ahal diti au po nosoriuk om noilaan do tulun
ginumuan loolobi po tulun Kadazan Dusun sondii miampai lobi aralom. Ponoriukan
diti poindalanon montok monoriuk pisuayan koroitan om pisuayan fonem dialek
Liwan id watas Tambunan om Ranau, Sabah moi do osoriuk ahal diti miampai lobi
aralom om adadi impohon sukuon tulun ginumuan i aanangan minsingilo dialek
tinaru Kadazan Dusun i kohompit do dialek Liwan. Mantad dii, tulun suai i
kikobolingkangan do mangarati dialek Liwan kaanu korotian om toilaan mantad
ponoriukan diti tu’ tumanud ponoriukan di Minah Sintian om Norazimah Zakaria
(2013), okon oinsanan tulun i moomoboros isoiso’ dialek kaanu mangarati dialek suai
miampai osonong.