‘Vat zei u?’ dreigt een van de SS’ers.
‘Jullie. Gaan. Deze. Oorlog. Nooit. Wienen.’ zeg ik. Dat is het enige wat ik
uit kan brengen zonder in lachen uit te barsten, maar op hetzelfde moment word
ik tegen de vloer gedrukt, mijn knieën op een oud tapijt, twee bruten in uniform
houden me bij elke schouder vast. Ik ben best wel bang.
Strasser staart me met een hatelijke blik aan, zijn gezicht kleurt vuurrood.
‘Brieng hiem mee,’ stamelt hij. Hij draait op de hakken van zijn zwarte
laarzen en beent in ganzenpas door de verbaasde menigte.
En de twee mannen brengen mij op, achter hem aan, totdat we bij een klein
tafeltje komen. Ze smijten me in een grote stoel.
‘Zal jij zwieren je trouw aan Heil Hitler?’
‘Nooit,’ zweer ik.
‘Dan jij zal drinken dit als jouw straf,’ verklaart hij, en hij schenkt een plens
Jack Daniels in een glas.
Ik neem het aan.
‘Churchill!’ verklaar ik, en ik giet het vocht achterover.
‘Weg miet jou!’ zegt hij. En ik loop terug naar mijn tafel en mijn vrouw.
Tegen de tijd dat de film begint, ongeveer een uur later, zijn er meer acteurs
verschenen om scènes uit Casablanca na te spelen in de zaal. Ik ben bij een
improvisatierally, waar Victor Laszlo op een stoel heeft gestaan en de menigte
zover heeft gekregen om trouw te zweren aan ‘Vrij Frankrijk!’ We hebben met
de hand op het hart en tranen in de ogen de Marseillaise gezongen: ‘Aux armes,
citoyens, formez vos bataillons, marchons, marchons!’ Rick en Ilsa hebben
gesproken bij de piano. Sam heeft ‘As Time Goes By’ gespeeld. En nog eens. Ik
heb vrachtbrieven bemachtigd die ik op mijn beurt weer heb doorgegeven aan
Laszlo – waarbij ik goed oplette of die politieagent en die nazi’s niet in de buurt
waren.
Tegen de tijd dat de gordijnen voor het scherm worden weggehaald zijn we
volledig in de stemming. Wij zitten in Rick’s Café in Casablanca, in 1941, net
als Laszlo en Ilsa en Rick. We haten de nazi’s. We begrijpen Ilsa’s kwellingen.
We voelen hoe nobel Laszlo’s worsteling is. We weten hoe belangrijk die
vrachtbrieven zijn.
Eén avondje Secret Cinema, en je bent om! Kon elke film die je zag maar zo
meeslepend, gedenkwaardig en ronduit verbluffend zijn. Het is niet alleen een
film zien, het is een complete beleving. Geen wonder dat mensen producties van