kültürel farklılaşmaya götürmemiştir. Hiçbir ayette kültürel biçimi belirlememiştir.
Bu nedenle toplumdan ayrıştıracak farklı bir giyim ve kuşam getirmemiştir.
Dini Yaşamaya Karışmamak
Seküler ve laik din; dinadamı, devlet ya da başka bir bireyin, kişinin dini
yaşamına karışamamasıdır. Başkalarının dini yaşayıp yaşamadığıyla
ilgilenmemesidir. Kuran, seküler din gibi, insanların dini yaşamına karışmayı
kabul etmez. Kişinin dininin, başkasını ilgilendirmesini istemez. Dinadamı
yönetiminde ibadet yapmayı farz yapmak, din kurumunun, kişilere ibadet
yapmalarına karışmaya izin vermektir. Kuran, İşte bu nedenle Peygamber
kıldırmasına rağmen, arkasında namaz kılmayı farz yapmamıştır. Hz. Peygamber
de hiç kimsenin ibadetini yapıp yapmadığı ile meşgul olmamıştır.
Tekdüze Din Belirlemek
Özel din, herkesin kendi din anlayışını kendisi belirlemesidir. Bir kurumun ya da
kişinin algıladığı ve belirlediği tekdüze din anlayışını kişilere empoze etmemesidir.
Bu açıdan da bakıldığında Kuran’ın özel din taraftarı olduğu görülür. Çünkü
Kuran, düzenleyen bir kişi ya da kurumdan söz etmez. Üstelik kurumsal dini
sonlandırmak istediği için böyle bir otoritenin kurulmasını istemez.
Kuran, ibadetlerin ve inancın neler olduklarını ana hatlarıyla söylemiş ancak
biçimlerini ve detaylarını belirten bir tane ayet getirmemiştir. Bu durum çok
önemlidir. Şayet Kuran için biçimler önemli olsaydı mesela namazın biçimini
belirten en azından bir tane ayet getirirdi. Namazın biçimini kişilerin kendilerine
bırakmıştır. Yahudilik ve Hristiyanlık gibi müesses dinlerin tekdüze ibadet
pratiklerini sonlandırmak istediğinden tekdüze bir ibadet biçimi getirmemiştir.
Herkesin kendi din işlerini yürütmesini kişilerin kendilerine bırakmıştır.
Rölativite
İbadetlerin biçim ve detaylarını kişilerin kendi algılarına bırakmıştır. Bu nedenle
biçimlerde ve detaylarda rölativite uygular. Herkesin algı kapasitesi aynı
olmayacağına ve rölatif olacağına göre herkese tekdüze bir din belirlemek
gerçekçi olmadığından Kuran, herkesi kendi algısına göre dinini yaşamaya
bırakmıştır.
Din Mevzuatı Belirlemek
İbadetleri bozan durumları anlatan bir tane ayet yoktur. Hiç kimseye “senin
ibadetin bozuldu” şeklinde bir düzeltmesi yoktur. Fakat daha sonraları Müslüman
din alimleri, siyasal iktidarların isteği üzerine, Yahudiliği taklit ederek, tekdüze
din üretmek ve kendilerinin hayatını kazanmak amacıyla bir maddesi dahi
Kuran’da bulunmayan ciltler dolusu ibadet mevzuatı ürettiler.
“Derin olduğunu bilen kimse kolay anlaşılır olmaya çalışır, kalabalıkta
derin görünmekten hoşlanan kimse ise anlaşılmaz olmaya çalışır.
Kalabalık dibini göremediği her şeyi derin sanır çünkü!” Nietzche
Din Anlatma Yetkisi
Kuran, hiç kimseye din anlatma yetkisini vermemiştir. Çünkü hiç kimsenin, kendi
din algısını başkalarına empoze etmesini istememiştir. Herkesin kendi din algısı,
kendisini bağlar. Bu nedenle Kuran’a göre, hiç kimse kendi algıladığı dini
başkasına empoze etmeye çalışamaz.