Microsoft Word - PROF. DR. NÄ°YAZÄ° KAHVECÄ° FELSEFE MAKALELERÄ°.docx

(Arzum) #1

Duygusallık, doğal düşünme ile üretilir. Onu üretmek için hiçbir çabaya gerek
yoktur. O, her canlının biyolojik bedeninde doğal olarak üretilir. Duygululuk,
beşeri düşünme ile üretilir. Duygusallık kötü, duygululuk iyidir.


Sevgi
Sevgi de insanda biri yukarıdan aşağı ve yatay doğal, diğeri aşağıdan yukarı ve
yatay yani beşeri olmak üzere iki tanedir. Doğal sevgi, ana-babadan çocuğa aşağı
doğru giden doğal ve karşılıklı sevgidir. Karşıt cinslerin birbirine olan sevgisi
doğal (epythimal, eros) libidinal sevgidir. Karşılıksız sevgi, “agape” kelimesi ile
ifade edilir.


Çocuktan yukarı doğru ana-babaya giden sevgi beşeri sevgi (philia)dir. Doğal
sevgi verilidir, beşeri sevgi kazanımlıdır.


Aşk da insanda doğal ve beşeri olmak üzere iki çeşittir. Doğal aşk, hormonlarla
üretilir. Fiziksel bedene duyulan aşırı duygusal ve animal sevgidir. Bu aşk haz
verir ama beladır ve problem üretir. Beşeri aşk, fikirlerle üretilen hümünal
romantik aşktır. Bu aşk, faydalıdır ve mutluluk üretir.


Kişilikler
İd
İd, kişiliği oluşturan doğal yapıdır; engellenemeyen ve dışavuruma yönelen bir
tür ilk enerjidir. İd, dürtüsel, irrasyonel ve asosyaldir; kendini düşünür ve zevk
peşindedir.


İki psikolojik kontrol sistemi olan ego ve süper-ego, idin kontrolsüz
dışavurumlarına engel olmak veya en azından gerilim ve acının tehdidini
azaltmak için onu kontrol etmeyi hedefler.


Ego
Ego, insani kişiliktir. Dinamik erteleme süreçleri ve yeni örüntüler vasıtasıyla
gerçek dünyada kişinin hayatta kalmasını temin etmek için “id”in ihtiyaçlarını
yeterli seviyede tatmin eder.


Süper-ego
Başkalarına yönelik kişiliktir. Süper-ego, bu süreçte kişilikte ya ideal hedeflere
(ego-ideal) ya da sosyal standartlara (vicdana) öncelik tanıyarak bir ahlâk
gözcüsü gibi davranır.


Etik
Etik terimi Yunanca "karakter" anlamına gelen "ethos" sözcüğünden türemiştir.


Teolojik Etik
Sistematik Teolojinin bir ögesidir. Ahlak-din ilişkisi ile ilgilenir.


Felsefi Etik
Değer teorisi (aksiyoloji) tartışmasını yapar. İnsanların ahlaki davranışlarının
değerlerini sorgular.


Teorik Etik

Free download pdf