“Araç olduklarından dolayı Kuran’da salt örtünmenin bir ödülü ve salt
açılmanın bir cezası yoktur.”
FIKIH
Fıkıh, İslam Hukukunun adıdır. Fıkhın önemi, konu ile ilgili ayet ve hadislerin
hepsini incelemesi ve işlemesi sonucunda hükme varması ve uygulanabilecek
hale getirmek için formüle etmesidir. Fıkıh kadının örtünmesini nasıl ele aldığına
bakalım.
Saç ve Baş Ayırımı
Fıkıhta baş örtme vardır, saç örtme yoktur. Bu nedenle başın alanını belirler.
Başın alanı; kulak memelerine kadar sağ ve sol iki yanı, tepesi ve arkasıdır. Kulak
memelerinden aşağı sarkan saç ne kadar uzun olursa olsun, örtülmesi gerekmez.
Bu nedenle bu saç örtülmediği halde kılınan namaz geçerlidir. Çünkü kulak
memelerinden aşağıda kalan kısım başın sınırları dışındadır. Saç, bedenin bir
parçası sayılmıyor. Bu nedenle cünüp olan kadın, gusül abdesti aldığında saçını
yıkamak zorunda değildir, başını yıkaması yeterlidir.
“Fıkha göre kadının, başını örtmesi vardır ama saçını örtmesi yoktur.”
Avret
“Kadın avrettir,” hadisini alarak Fıkıh, kadının bütün vücudunu avret olarak görür.
Avret nedir? Avret, cinsel organlar (pudendum)dır. Böylece kadının bütün
bedenini cinsel organ olarak görür. Fakat kadına “zorluk çıkarması (ibtilâ’)” ve
“ihtiyaç” gerekçeleri göz önüne alınarak bazı istisnalar getirilmiştir. Nitekim yüz,
eller ve ayaklar avret olmalarına rağmen; yürümede ayaklarını, işlerini görmede
yüzünü ve ellerini açmaya muhtaç olduğundan ve örtülü olmaları zorluk
çıkardığından dolayı onları açabiliyor. Bu kolaylık hükmü, zorlukla ve ihtiyaçla
karşılaşıldığında başın açılmasını içerir.
Kuran’da Avret
Nur, 31. ayetinde; evlenmesi haram olan erkek akrabalara ve kadın
cinselliklerinden (‘avrât) anlamayan yabancı erkek çocuklara zinetlerini
gösterilebiliyor olması, onlarla cinsel ilişki söz konusu olmadığından dolayı,
“avretliği”, Yahudilik ve Hristiyanlığın aksine, kadının bedeni ile değil, cinsel ilişki
ile ilgili bir mesele olduğunu gösteriyor. Yani Kuran, kadının bedenini bizzat
“avret” olarak görmüyor. Avret olarak görseydi, kadının kocasından başka
herkese bedenini göstermesini yasaklardı.
Avret Yerini Açma Ölçüsü
Fıkha göre kadının, avret sayılan bedeninin parçalarını bir ölçüye göre yarısını,
diğer ölçüye göre dörtte biri kısmını açması, örtülülüğünü gidermez, kadın bu
miktar açık haliyle örtülü sayılır.
Şehvetle Bakmak
Fıkıhta kadının bedeninin açıklığının önemli olması kadının bedeninden dolayı
değil, ona şehvetle bakmaktan dolayıdır. Kadının açık olması değil, erkeğin veya
kadının açık kadına şehvetle bakması haramdır. Cariye, dinen bedenini açar ama
ona şehvetle bakmak haramdır. Hür kadının yüzünün, ellerinin ve ayaklarının açık
olması dinen serbest olmasına rağmen onlara şehvetle bakılması haramdır.
Kadının açık saçına da şehvetle bakmak haramdır. Bu şehvetle bakmak, kadının
saçının avret olmasından değil, saçına şehvetle bakmanın “fitne” doğuracağı