CULTUUR
wat ik wilde. Hij heeft alle vaasjes geblazen. De christenen in
de stad gebruiken zulke vaasjes als kerstversiering, de moslims
gebruiken ze als symbool voor de traan van Allah. Een moslim
moet elke dag een traan laten voor Allah. In zo’n klein, kwets-
baar object ligt de verbondenheid van twee bevolkingsgroe-
pen die elkaar het leven zuur maken.
Begin dit jaar verwees u naar onderhandelingen met het
Israël Festival. Hebt u al beslist of u er zult spelen?
LAUWERS: Nee. De organisatoren zijn uitgenodigd om de pre-
mière bij te wonen. Dan praten we verder. De Israëlische suc-
cesauteur David Grossman zei me: ‘Niet komen, betekent dat
je niet bestaat.’ Tja. Ik heb de festivalorganisatie voorgesteld
om het stuk te spelen in
Jeruzalem én in Bethlehem,
die stad ligt vlakbij en heeft
een mooi theater. Israël ging
akkoord, de Palestijnen
waren boos. Als we in Israël
spelen, dan is het decor in
ieder geval Palestijns, dank-
zij die glasblazer.
Hoe eindigt Al het goede?
LAUWERS: Starend naar De
kruisafneming, het schilderij
dat Rogier van der Weyden
tussen 1432 en 1435 maakte.
Dat vind ik een van de beste
schilderijen ter wereld. Mijn
generatie is opgegroeid met
een religie die je tekent. Ik
ben niet meer gelovig maar
ik ben gedoopt, ging als
kind ‘s zondags naar de kerk
en het eerste wat ik vanuit
mijn kinderbedje zag, was
een kruisje aan de muur
waaraan Jezus hing met
nagels in zijn handen en voe-
ten. Wat een beeld! Gruwe-
lijk, en tegelijk van een
ontroerende schoonheid. Als
kind heb ik die handen urenlang proberen te tekenen.
Dat schilderij van Rogier van der Weyden is de belichaming
van het christelijke denken. Je ziet lijden, je ziet de moeder
vallen maar je ziet, ook hier, de zorgvuldig aangebrachte tra-
nen op Maria’s gezicht. Tranen begrijpen we allemaal, dan
doet overtuiging er niet meer toe. Ik hoop dat iedereen nadien
volledig in de war maar met een grote glimlach de zaal verlaat.
De Belgische première van Al het goede vindt plaats tijdens
het festival December Dance in Brugge. Needcompany is cura-
tor van het festival, en we organiseren ook een expo: Groetjes
uit Molenbeek. En volgende zomer maak ik een enorme produc-
tie voor de Salzburger Festspiele, maar daar mag ik nog niets
over verklappen.
Staat er een wiegje op de scène?
LAUWERS: (brede glimlach) Ja! lNeedcompany, Al het goede, première 20/08 op de Ruhrtriënnale.
Belgische première: 14/12, December Dance, Brugge.
Info: http://www.needcompany.org, http://www.ruhrtriennale.deRomy Louise reist graag in haar eentje de wereld rond. Ze trok
al naar Libanon, naar Iran. Haar visie is oprecht en inspireert
haar als actrice en mij als maker. Zij is als een muze voor me.
Op de scène zie ik haar trouwens niet als een dochter maar als
een performer. Al het goede begint met een scène waarin ze
terugkeert van een reis en een kunstenaar ziet die in zijn ate-
lier een werk afmaakt. Die kunstenaar ben ik. Benoît Gob
speelt mij, terwijl ik vanaf de zijlijn toekijk.
Welk verhaal vertelt Al het goede?
LAUWERS: Vanuit die beginscène ontspint zich een verhaal
dat ik deels aan de schrijftafel en deels in de repetitieruimte
heb geschreven. Elke performer vertelt zijn geschiedenis en
hoe die mijn identiteit kleurt. Romy speelt het schilderij L’Ori-
gine du monde (1866) van Gustave Courbet na. Dat schilderij
werd onlangs nog gecensureerd op Facebook omdat er een
vagina op afgebeeld wordt. (snel) Nóg een probleem dat we
moeten aanpakken: sociale media. Zij creëren eenzaamheid,
eentonigheid – iedereen wil hetzelfde zijn en hetzelfde leuk
vinden – en zaaien daardoor terreur tegen het andere en zelfs
tegen het orgaan dat de bron van elk leven is. Romy noemt
Courbet in het stuk een ‘haan zonder kop die een kut zonder
kop schilderde’. (stilte) Gisteren repeteerden we de scène
opnieuw. Weet u wat ze me vertelde?
Nee.
LAUWERS: (apetrots) Ik word grootvader! Ondanks alles op
deze wereld ben ik heel gelukkig. Ja, er zijn mensen die geen
kinderen op deze wereld willen zetten. Maar waarom niet?
Waarom zou je jezelf het grootste geluk ontzeggen? Waarom
zou je je eigen geluk niet maken? Dat durven – véél durven –,
daar draait het bestaan om. Waarom zou je je wentelen in
cynisme en niet kiezen voor al het goede?
Toen uw vader stierf, vierde u het leven in De kamer van
Isabella (2004), waarin Viviane De Muynck een blinde
vrouw speelt die haar leven overschouwt. Ze deed dat op
een scène vol objecten uit de collectie Egyptische kunst
van uw vader, en omringd door sensueel dansende perfor-
mers. ‘We go on and on and on’, zongen jullie toen.
LAUWERS: That’s the spirit. Misschien is het een vorm van laf-
heid en wil ik de dood draaglijk maken door het leven te blijven
vieren? Mijn Grace vecht al jaren tegen het Lynch-syndroom. Ze
heeft al vier keer kanker gehad. Elk halfjaar wordt gekeken of
ze nog verder kan leven. Tijdens de repetities van Al het goede
werd er weer een tumor verwijderd. Dit is écht living on the edge.
We vieren het leven tot we niet meer kunnen vieren.
Waarom blikt u tijdens dat vieren zo graag terug?
LAUWERS: Ik ben niet zozeer verknocht aan het verleden, ik
ben geboeid door hoe geschiedenis onze identiteit, ons leven
kleurt. Dat leven is feesten. Dat wil ik in mijn werk overbren-
gen. Het is dansen, lachen, beminnen, muziek maken. Ondanks
alles. Die muziek wordt zoals steeds gecomponeerd door Maar-
ten Seghers. Zijn muziek geeft de scènes extra glans, ze stuurt
ze.
Die scènes ontplooien zich op een podium waar het cen-
trale decorstuk bestaat uit 800 vaasjes. Wat stellen die
voor?
LAUWERS: Tijdens mijn tocht door Hebron ontmoette ik een
man die een van de laatste ambachtelijke glasblazers bleek te
zijn. Ik stapte op hem af en deed een aanbod. Ik wilde dat hij
mijn decor zou maken. Hij negeerde me. Door de bemiddeling
van een Palestijnse vrouw kon ik hem uitleggen wie ik was en
21 AUGUSTUS 2019 87‘Kunstenaars
worden
gedwongen
om een
politiek
correct
standpunt
in te nemen.
Dat is
gevaarlijk, en
ondermijnt
de kunst.’