8. Ünte - Fnansal Varlık Değerlemes 197
Genellikle yatırımcılar, fiyatı ve getirisi istikrarlı olan finansal varlıklara yatı-
rım yaparak rsklern mnmze etmek sterler. Blndğ gb, fnansal varlıkların
getrs, ekonomnn, endüstrnn ve şletmenn durumundak değşmelerle ya-
kından lgldr. Yatırımcıların genel ekonom hakkındak tahmnler, varlıkların
getrlernn gerçekleşme olasılıklarını etkleyecektr. Örneğn: ekonomnn öncü
göstergeler ncelenerek, gelecek yıl ekonomde daralma ve genşleme olasılıkları
ve geçmş verlere dayalı olarak da varlığının olası getrler, aşağıdak gb tah-
mn edlmştr. Buna göre;
Ekonomik Durum Ekonomik Durumun
Gerçekleşme Olasılığı
Gerçekleşmesi Tahmin
Edilen Getiri
Daralma 0,30 0,20
Genişleme 0,70 0,60
E(R) = [(0,30 × 0,20) + (0,70 × 0,60)]
E(R) = 0,48
lgl varlık çn beklenen getr oranı 0,48 olarak bulunmuştur. Beklenen getrle-
rn hesaplanmasında farklı yöntemler de kullanılablr.
Br hsse senednn beklenen getrs nelerden oluşur ve nasıl hesaplanır?
Burada sözü edlen beklenen getr, alternater karşısında beklenen nsp ge-
tr olduğu çn, alternatf varlıkların beklenen getrsndek değşme dğer varlık-
ların talebn de etkleyecektr. Örneğn: ekonomde ymser beklentlern hakm
olduğu br dönemde hsse senetlernden beklenen getr artablr. Tahvllerden
beklenen getrde br değşklk olmasa ble, tahvllern hsse senetlerne göre bek-
lenen nsp getrs düşecek ve tahvl taleb azalacaktır.
Fnansal varlıklarda, beklenen getry etkleyen br dğer unsur da enasyon
oranıdır. Örneğn; beklenen enasyon oranının yükselmes, dğer koşullar sabt-
ken, tahvllerde beklenen getry azaltacağı çn tahvl taleb azalacaktır. Aksne
beklenen enasyon oranının düşmes durumunda, tahvllerden beklenen getr-
nn artması nedenyle tahvl taleb de artacaktır. Bu kapsamda, hsse senetlernn
enasyondan tahvllere göre daha az etklendğ söyleneblr. Br tahvln kaltes,
yatırımcıyı enasyona karşı koruma kablyet le ölçülür. Yapılan araştırmalar,
sabt getr sağlayan fnansal varlıkların fyatlarında enasyonun etksnn daha
şddetl olduğunu göstermektedr.
Rsk
Risk ve beklenen getiri, varlıkların talebini belirleyen temel faktörler arasında
öneml br yere sahptr. Bu nedenle; varlıklar arasında seçm yaparken, beklenen
getr kadar rsk üzernde de durmak gerekmektedr. Burada getr, yatırıma tah-
ss edlen kaynakların karşılığında elde edlen gösterrken, rsk de bu durumun
gerçekleşme olasılığını göstermektedr. Dğer br deyşle rsk; br varlığın getrs
le lgl belrszlktr.
Yatırımcının yapmış olduğu yatırımdan sağlayacağı getrnn beklenen getrnn
altına düşme veya üstüne çıkma olasılığı söz konusudur. İşte bu olasılık yatırımcı
açısından yapmış olduğu yatırımın rskn oluşturmaktadır. Buna göre rsk gerçek-
leşen getirinin beklenen getiriden sapma olasılığı şeklinde de tanımlanabilir. Risk
2
Rsk, br varlığın getrs le
lgl belrszlktr.