200 F nansal Ekonom
HİSSE SENEDİ DEĞERLEMESİ
B l nd ğ üzere h sse senetler ; anon m ve sermayes paylara bölünmüş koman-
dit şirketlerde sermayenin belli bir oranını temsil eden menkul kıymettir. Litera-
türde, h sse sened nde değer kavramları değ ş k yönler ve boyutları le ncelen-
mekted r. Bu değer kavramlarından en çok kullanılanlardan bazıları şunlardır;
• Defter değeri
• Tasfiye değeri
• Piyasa değeri
• Nominal değer
• İşleyen teşebbüs değeri
• Gerçek değerH sse sened n n deer değer le şleyen teşebbüs değer ney fade eder?H sse senetler sadece deer veya tasf ye değer ölçü alınarak alınıp satılamaz.
Çünkü yatırımcılar, bugünkü ve gelecektek kazanç gücüne dayanan h sse senetle-
rini satın alırlar. Bu kapsamda işletmenin gelecekteki kazançları veya kâr payları,
bell b r skonto oranı le bugüne nd rgen p, bugünkü değerler toplandığında bu-
lunan değer, hisse senedinin gerçek değerini vermektedir. Gerçek değer; işletme-
nin varlıkları, kârlılık durumu, dağıtılan kâr payı ve sermaye yapısı gibi faktörlere
göre bel rlenen h sse sened değer d r.
F nansal varlıklarda değerleme; beklenen nak t g r şler , bu nak t g r şler n n
r sk ve bu r ske göre bel rlenen stenen get r oranından oluşan üç temel g rd y
kullanarak, b r varlığın değer n ortaya koyma sürec d r. Buna göre h sse sened
değerleme şlem , h sse sened n n gelecekte sağlayacağı tahm n ed len dönemsel
kazançların bel rl b r skonto oranı le skonto ed lerek toplanmaları şlem d r.
H sse senetler n n f yatını bel rleyen bell başlı k değ şkenden b r nc s , bek-
lenen nak t g r şler , k nc s se bu nak t g r şler n n gerçekleşmeme olasılığı
olarak da fade ed len r skt r. H sse sened yatırımlarında beklenen nak t g r ş-
ler se k unsurdan oluşmaktadır. Bunlardan b r nc s , h sse sened ne bağlı ola-
rak gelecekte dağıtılacak kâr payı (temettü)dır. Bir işletmenin elde edebileceği
karları se, k unsur bel rler. Bunlardan b r nc s , şletmen n madd ve madd
olmayan varlıklarıyla elde edebileceği kâr, ikincisi ise, işletmenin gelecekteki
kârlarını arttırabilecek verimli projelere yatırım yapma fırsatına sahip olması-
dır. D ğer nak t g r ş se, h sse sened n n alış f yatı le satış f yatı arasındak fark
olan sermaye kazancıdır.
H sse sened değerlemes , karmaşık b r yapıya sah p bulunmaktadır. Bunun
başlıca nedenler n aşağıdak g b fade etmek mümkündür:
• Hisse senetlerinden gelecekte elde edilecek nakit akımları kesin olarak be-
l rl değ ld r.
• Hisse senetlerinde belirli bir vade söz konusu değildir.
• Hisse senedi değerinin gelecekteki nakit akımlarından hareketle hesaplan-
ması genel kabul görmekte olup, h ssedarların bekled kler get r oranının
hesaplanması çok daha fazla bel rs zl k çermekted r.
H sse senetler değerlend r l rken, ayrıca şletmen n sah p olduğu varlıklar,
yönet m n kal tes , ekonom k beklent ler vb. değ şkenler de önem taşımaktadır.
Farklı yöntemler kullanılarak tesp t ed lmeye çalışılan gerçek değer, p yasa değe-
r le karşılaştırılarak bu h sse sened ne yatırımın yapılıp yapılmayacağına karar
ver lmekted r. Burada yatırımcının üstlenmek sted ğ r sk de göz ardı ed lmeme-5
Gerçek değer; şletmen n
varlıkları, kârlılık durumu,
dağıtılan kâr payı ve sermaye
yapısı g b faktörlere göre
bel rlenen h sse sened
değer d r.
H sse sened değerleme şlem ,
h sse sened n n gelecekte
sağlayacağı tahm n ed len
dönemsel kazançların bel rl
b r skonto oranı le skonto
ed lerek toplanması şlem d r.