Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
(^) Sıcaklık (°C)
Zaman
(dk)
1
0 10 20 30 50
70
110
2 3 4
Yukarıdaki grafik dakikada 10 kalori ısı
veren bir ısıtıcı ile 2 gramlık saf X katı-
sının ısıtılması sırasında sıcaklığının za-
manla değişimini göstermektedir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A) Katının erime noktası 70 °C’dir.
B) Üçüncü bölgede madde akışkandır.
C) İkinci bölgede taneciklerin kinetik
enerjisi değişmez.
D) Üçüncü bölgede düzensizlik, birinci
bölgedekinden fazladır.
E) Dördüncü bölgedeki sıcaklık değeri
maddenin miktarı ile değişir.
(^) Sıcaklık (°C)
Zaman
(dk)
1
0 10 20 30 50
a
b
c
2 3 4 5 6
X, Y ve Z saf sıvılarından oluşan karışı-
mın ısıtılmasına ait grafik yukarıdaki gi-
bidir. İkinci zaman aralığında Z’nin kay-
nadığı, beşinci zaman aralığında ise X’in
sıvı halde olduğu bilinmektedir.
Buna göre,
I. Uçuculukları arasındaki ilişki
Z > Y > X’dir.
II. a, b ve c sıcaklıkları, sırası ile Z, Y ve
X’in kaynama sıcaklıklarıdır.
III. Dördüncü zaman aralığında Z hete-
rojen görünümlü, Y homojen görü-
nümlüdür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II
C) I ve III D) II ve III
E) I, II ve III
SAF MADDELERİN HAL DEĞİŞİM GRAFİĞİ
Saf Bir Maddenin Isınma Grafiği
Saf bir katının sabit basınçta tamamen gaz hale gelinceye kadar ısıtılması sırasında sı-
caklığın değişimini gösteren grafik aşağıdaki gibidir.
Sıcaklık (°C)
Isı (kalori)
t^1
EN
KN
2 3 4 5
Yandaki grafikte,
bölge, katının ısınma bölgesidir.
bölge, katının erime bölgesidir.
bölge, sıvının ısınma bölgesidir.
bölge, sıvının kaynama bölgesidir.
bölge, gazın ısınma bölgesidir.
1., 3. ve 5. bölgeler
u Madde birinci bölgede katı, üçüncü böl-^ Bu bölgelerde maddenin aldığı ısı,Q = m. c. ∆t bağıntısı ile hesaplanır.
Q = Isı miktarı (kal)
m = Kütle (g)
c = Öz ısı (kal/g°C)
∆t = Sıcaklık farkı (°C)
gede sıvı ve beşinci bölgede gazdır. Saf
maddeler bu bölgelerde homojen
görünümlüdürler.
u Bu bölgelerde sıcaklık yükseldiğinden
taneciklerin kinetik enerjisi artarken
potansiyel enerjisi değişmez.
- ve 4. bölgeler
u Madde ikinci bölgede erimekte, dördün- Bu bölgelerde ısı hesaplamalarında,
2. bölgede
Q = m. Le
4. bölgede
Q = m. Lb bağıntısı kullanılır.
Q = Isı miktarı (kalori)
m = Kütle (g)
L = Hal değişim ısısı (kal/g)
cü bölgede ise kaynamaktadır.
Saf maddeler hal değişimleri sırasında
heterojen görünümlüdür. (ikinci bölgede
katı – sıvı, dördüncü bölgede sıvı – gaz
görünümünde)
u Sıcaklık sabit olduğundan bu bölgeler-
de maddenin kinetik enerjisi sabitken
potansiyel enerjisi artmaktadır.
Maddenin hareketinden dolayı sahip olduğu enerjiye kinetik enerji denir. Sıcaklığı artan
maddelerin kinetik enerjileri de artar.
Depolanan ve kullanılmaya hazır olan enerjiye potansiyel enerji denir. Gaz halinde
maddenin potansiyel enerjisi maksimum, katı halde ise minimumdur.
Erime ısısı (Le)
Erime noktasındaki 1 gram katının aynı sıcaklıkta tamamen sıvı hale gelmesi için gereken
ısı miktarıdır. Donma ısısına eşittir. Erime ısısı 1 mol katı için tanımlanırsa adına molar erime
ısısı denir.
Buharlaşma Isısı (Lb)
Kaynama noktasındaki 1 gram sıvının aynı sıcaklıkta tamamen gaz hale geçmesi için
gereken ısı miktarıdır. Yoğuşma ısısına eşittir. Buharlaşma ısısı, 1 mol sıvı için tanımlanırsa
adına molar buharlaşma ısısı denir.
Bir madde için, aynı koşullarda buhar-
laşma ısısı (Lb) erime ısısından (Le) bü-
yüktür.
Bir sıvının molar buharlaşma ısısı, kay-
nama noktası ile doğru orantılıdır.
3.Bölüm SIVILAR