Palme Yayınları - TYT Kimya Konu Anlatımlı 2018-2019

Çözümlü Sorular

Palme Yayınevi

2. Sıvı yağlar: Yapılarında doymamış yağ asitlerinin gliserinle oluşturduğu esterleri daha
   fazla olan yağlar sıvı yağlardır. Bu tür yağlar çoğunlukla zeytinyağı, ayçiçek yağı, mısır özü
   yağı, fındık yağı gibi yağlardır.
   Yağlar, yağlı tohumlardan birçok farklı yöntemle elde edilir. Yağlı tohumlardan yağı sız-
   dırmak üzere uygulanan tüm işlemlerin amacı, yağın kalitesinde fazlaca bir kayba neden
   olmaksızın verimi yükseltmektir. Yağlı tohumların preslenmesi ve ekstraksiyon ile elde edilen
   ham yağdan, rafinasyon işlemleri uygulanarak tüketime uygun bitkisel yağlar elde edilir.
   Mısır özü yağı
   ➣ Ayıklanmış ve yıkanmış mısır tohumundan elde edilir. Mısır

Mısır özü yağı

tohumunun ezilerek preslenmesi ile yağı çıkartılır.

➣       Preslemeden sonra kullanılan organik sıvılarda ekstraksiyon

işlemi uygulanır.

➣       Tutuşma sıcaklığı 232°C olduğundan kızartma yağı olarak

kullanılır.

➣       Antioksidan etkisi ve E vitamini yönünden iyi bir kaynaktır.

➣       Tadı daha hafif ve bazı bitkisel yağlara göre daha ucuz oldu-

ğu için tercih edilir.

➣       Kandaki kolesterol düzeyinin düşmesine neden olur.

Ayçiçek yağı

➣       Başlıca palmitik, stearik, linolenik ve linoleik asitlerin ester-

Ayçiçek yağı

lerinden oluşur.

➣       Doymamış yağ asitlerini yüksek oranda içerir.

➣       Yarı kuruyan yağ özelliğe sahiptir.

➣       Dünya ayçiçeği yağı üretimi 23 milyon ton civarındadır. Tür-

kiye ayçiçek yağı üretiminde ilk 10 ülke arasında yer alır.

➣       Boya sanayisinde, gıda sanayisinde ve deri endüstrisinde

kullanılır.

Zeytinyağı

➣       Palmitik asit, linoleik asit ve stearik asit içerir.

➣       Yapısında doymamış yağ asiti %77 oranında doymuş yağ asitleri %14 ora-

Zeytinyağı

nındadır.

➣       Isıl işlem görmeden elde edilir.

➣       Zeytinler soğuk presten geçirilerek ezilip hamur haline getirilir. Oluştu-

rulan bu hamur presten geçirilerek sıkılır. Son işlem olarak yağ, zeytin

suyundan (karasu) ayrıştırılır ve zeytinin yağlı tohumundan ham zeytin-

yağı elde edilir.

➣       Zeytinyağı eldesinde hiçbir kimyasal işlem uygulanmaz.

➣       Dünyada üretilen zeytinyağının %95’i Akdeniz ülkelerinde yapılmakta-

dır. Türkiye zeytinyağı üretiminde dünyada 5. ülkedir.

➣       Zeytinyağının kalitesini ;

• Zeytinyağındaki asit oranları


• Lezzet ve kokuyu tespit etme ve ölçme
  faktörleri belirler.
  Fındık yağı
  ➣ Belirli enlemlerde yetişen ve kendine özgü iklime ihtiyaç duyan

Fındık yağı

bir bitki olan fındık bitkisinin tohumundan fiziksel işlemler ve

ekstraksiyon ile elde edilir.

➣        Kimyasal işlemlerden geçirilmeden kullanılabilen bitkisel bir

yağdır.

➣        Yemeklik yağlar arasında en hafif yağ olarak kabul edilir.

➣        Yüksek ısıya dayanıklı bir yağ türüdür.

➣        Kurumayan yağ sınıfındadır.

➣        195 °C sıcaklığında yanmasından dolayı kızartma yağı olarak

da kullanılır.

➣        Kolesterolden kansızlığa, cilt yenilenmesinden enerjiye kadar pek çok noktada fayda-

ları vardır.

➣        B ve E grubu vitaminlerinin en önemli kaynağıdır.

➣        Protein içeriği 100 gramda %8,2 gibi yüksek bir değerdedir.

➣        Dünya’da en çok Türkiye’de üretilir.

35. ✰. Tereyağı

▲ Margarin

● Zeytinyağı

■ Ayçiçek yağı

♦ Fındık yağı

Yukarıda verilen yağ türlerinden han-
gileri doymamış yağlar sınıfındadır?
A) ✰, ■ B) ▲, ●
C) ✰, ▲, ♦ D) ●, ■, ♦
E) ✰, ●, ▲

36.

I

Yağlı   

tohum II

III

Presleme

Flotasyon Ekstraksiyon

Yukarıdaki  kavram  haritasında yer 

alan     ayırma yöntemlerinden  hangileri   

kullanılarak    yağlı    tohumdan   yağ  elde   

edilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I ve III

37. I

III II

Yemeklik yağ-

lar arasında

en hafif yağ

olarak kabul

edilir.

Katı yağların

hidrojen-

lenmesi ile

oluşur.

Ülkemizde üretimi çok yaygın

olan bir yağ çeşididir.

Fındık

yağı

Yukarıdaki kavram haritasında yer
alan kutucuklarda verilen fındık yağı

ile ilgili bilgilerden hangileri doğru-
dur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

12.Ünite KİMYA HER YERDE