Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

4.Bölüm / Ekosistem Ekolojisi

85. Aşağıdaki bakterilerden hangisi baklagille-
    rin kökünde yaşayıp, havadaki azot gazını
    
    bağlayarak bitkilerin kullanabileceği bir
    molekül olan amonyuma dönüşümünde gö-
    rev yapar?
    A) Saprofit B) Denitrifikasyon
    C) Rhizobium D) Parazit
    E) Nitrifikasyon


86. Doğadaki azot döngüsündeki denitrifikas-
    yon basamağı aşağıdakilerden hangisinin
    
    gerçekleşmesini sağlar?
    A) Amonyaktan nitrit oluşumu
    B) Nitritten nitrat oluşumu
    C) Azotun gaz hâlinde atmosfere verilmesi
    D) Atmosferdeki azotun, bazı bakterilerce
    
    bağlanması
    E) Bitkilerin suda çözünen azot tuzlarını alması
    (2016 – LYS)


87. Azot döngüsünde bulunan bazı canlılar ve
    
    bunların görevleri ile ilgili eşleştirmelerden
    
    hangisi yanlıştır?

(^) Canlı Görevi
A) Saprofit
bakteri
Ölü organizmaları

ayrıştırıp amonyak

oluşumu
B) Denitrifikasyon

bakterisi
Havadaki azot gazını
toprağa nitrat biçi-
minde bağlama
C) Bitki Topraktaki nitrat tu-
zunu alıp, aminoasit

sentezinde kullanma
D) Nitrifikasyon

bakterisi
Amonyum ya da
amonyağı nitrata çe-
virme
E) Azot bağlayıcı

bakteri
Baklagillere kullanı-
labilir azot sağlama
83 D 84 B

1. Havadaki azot gazı, azot bağlayıcı bakteriler tarafından topraktaki amonyak
   (NH 3 ) molekülüne dönüştürülür. Amonyak ise topraktan H+ alarak amonyuma
   
   (NH 4 +) dönüşür.

Azot    gazı(N 2 ) Azot     bağlayıcı   bakteriler  Amonyak (NH 3 ) ve  amonyum (NH 4 +)

Amonyak zehirli bir     molekül olduğundan  bitkiler    tarafından  kullanılamaz.

Fakat   bitkiler    topraktaki  amonyumu    kökleri ile     alarak  metabolik   faaliyetlerinde kul-

lanılabilirler.

� Azot bağlayıcı bakterilere örnek olarak siyanobakteriler ile baklagillerin kökün-
de yaşayan rhizobium bakterileri verilebilir. Baklagiller ile rhizobium bakterileri
arasında mutualizm görülür. Rhizobium bakterileri bitkiye azot sağlarken, bitki

de rhizobium bakterilerine organik besin aktarır.

Yıldırım    ve   şimşek gibi     doğal  olaylar topraktaki  azot     miktarını  artırabilir.    

Havadaki    azot     yıldırım   ve   şimşeklerin    sağladığı   enerji  sayesinde   suyun   hidrojeni   

ve   oksijeni   ile  birleşip   amonyak (NH 3 )  ve  nitrata    (NO 3 ) dönüşür.    Daha    sonra   bu

maddeler    yağışlarla  yer yüzüne  iner.

2. Bitkiler toprağa bağlanan amonyumun bir kısmını kökleri ile alarak kullanırlar.
   
   Fotosentez olayı ile azot atomları canlı yapısındaki organik moleküllere katılmış
   
   olur.


3. Amonyum nitrit ve nitrat bakterileri tarafından nitrata dönüştürülür. Bu olay
   nitrifikasyon olarak adlandırılır.

AmonyumNH+ NitritNO Nitrat(NO)

bakterileri

Nitrit 2

bakterileri

Nitrat 3 −

_ 4 i ^ h

Nitrifikasyon   bakterileri kemoototrof organizmalardır.

4. Bitkiler topraktaki nitrat tuzlarını kökleri ile alıp fotosentezde kullanarak amino
   
   asit gibi organik molekülleri sentezlerler.

Nitratveamonyum Fotosentez AminoasitBProteisentezin itkiselprotein

Azotun  bitkiler    tarafından  hangi   formda  alınabileceğini toprağın    pH'si   be-

lirler.     Tercihen    nitrat  iyonları    daha    asidik; amonyum iyonları    ise     daha    bazik   koşullar-

da  alınırlar.

5. Hayvanlar azot ihtiyacını beslenme yoluyla diğer bitki ya da hayvanları yiyerek
   karşılarlar. Canlıların ölmesi ya da dışkılama gibi olaylar sonucunda doğada
   
   proteinli organik atıklar oluşur.


6. Ölü organizmalar ve proteinli organik atıklar ayrıştırıcı saprofit organizmalar ta-
   rafından parçalanır. Bu süreçte önce amonyak sonra amonyum oluşur.

Öülorganizmalarveorganikat›klar Ayrt›fl››rc›lar Amonyakveamonyum

7. Toprakta bulunan bazı bakteriler nitrit ya da nitratı tekrar atmosferdeki azot
   
   gazına dönüştürürler. Bu olay denitrifikasyon olarak adlandırılır.
   Nitrat (NO 3 – ) $ Nitrit (NO 2 – ) $ Diazotmonoksit (N 2 O) $ Azot gazı (N 2 )