1- İlkel Komünizm: Avcı ve toplayıcı dönemde, paylaşılan mülkiyete ve ilkel
demokrasiye dayanan kooperatif aşiretler, kabileler.
2- Kölelik: Toplumun kabileden şehir devletine geçtiği, köleliğin, özel mülkiyetin
ve aristokrasinin doğduğu, tarımın yaygın olduğu dönem. MÖ. 10.000’ler.
3- Feodalizm: Kralın da dahil olduğu aristokrasinin yönetici sınıf haline geldiği,
dinin önemli bir yer tuttuğu üçüncü dönem. Ortaçağ.
4- Kapitalizm: Burjuva sınıfının yönetici, proleteryanın da ezilen sınıf olduğu,
parlamenter demokrasinin yaygın olarak politik sistem olduğu, piyasa
ekonomisinin işlediği ve üretim araçlarına ağırlıkla özel mülkiyetin sahip olduğu
dönem. Yeniçağ.
5- Komünizm: İşçilerin devrim yaparak kapitalistleri kovduğu ve devletsiz,
sınıfsız, mülkiyetsiz bir toplumun yarattıkları beşinci dönem. Gelecekçağ.
SİYASET FELSEFESİ
Siyaset felsefesi, Konfüçyüs ile başlayan Platon ve Aristoteles ile devam eden üç
bin yıllık bir felsefedir.
Siyaset felsefesi; siyaseti, politik hayatı oluşturan kurumları konu alır. Politik
toplumları inceleyen bir disiplindir. Buna göre siyaset felsefesi; devleti, siyasal
iktidarı, iktidarın meşruiyetini, yönetim biçimlerini, birey-devlet ilişkilerini ele alır.
Politik düzenin millet ve millet içinde yer alan gruplar açısından yapısı ve
tutarlılığı üzerinde durur. Politikayı anlamayı mümkün kılan; devlet, birey,
cemaat, haklar, özgürlük ve adalet benzeri temel kavramların doğasıyla meşgul
olur.
Siyaset Bilimi
Aynı konularla meşgul olan bir başka disiplin, Siyaset Bilimidir. Aralarındaki fark
şudur: Siyaset bilimi mevcut kurum ve ilişkileri yani “ne” olduğunu ele alır.
Siyaset felsefesi ise rasyonel analiz yaparak kolektif hayatın daha iyi “nasıl”
olması gerektiği ile ilgilenir.
Söz gelimi siyaset bilimcisi, belirli bir sistem içerisinde demokratik sürecin nasıl
işlediğini incelerken, siyaset felsefecisi “demokrasi” kavramıyla ne kastedildiğini
açıklamaya çalışıp demokrasinin nasıl olması gerektiğini ifade eder.
Konuları ve Problemleri
Kimin yönetmesi gerektiği, en iyi yönetim şeklinin ne olduğu, politik düzenin
devlet ya da siyasal iktidarın hangi değer üzerine inşa edilmesi gerektiği ahlak-
siyaset ilişkisi gibi konulardır. Değerler ortaya koyar, tek tek davranışlar değil.
Konular ve problemler, çağdan çağa da değişiklik göstermektedir. Antik Yunan’da
temel problem, polisi ya da kent devletini meşrulaştırmak iken, Ortaçağda ana
problem, politik otorite ile din veya devlet ile Kilise arasındaki doğru ilişkinin nasıl
olması gerektiği problem olmuştur. Yeniçağda ise, mutlakçılıkla meşrutiyetçilik
yani anayasal devlet konu olmuştur. Yine bu çağda, ümmetten millete geçişle
birlikte ulus devleti, toplum sözleşmesi üzerinde güvenlik, eşitlik, özgürlük ve
adalet konu olmuştur.
- yüzyılda ise endüstri toplumunun ortaya çıkardığı refahın nasıl paylaşılacağı
temel problem olmuştur. Ayrıca liberalizm, muhafazakarlık, sosyalizm ve faşizm